Η Google διακόπτει τη πλατφόρμα Google+

Πώς το ξέρω; Το λέει η ίδια. Όπως αναφέρει στην επίσημη ανακοίνωση της, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των developers, το Plus «δεν κατάφερε να επιτύχει ευρεία υιοθέτηση από τους χρήστες ή τους προγραμματιστές», με την consumer εκδοχή να έχει «χαμηλή χρήση και engagement». Χαρακτηριστικό είναι πως το 90% των sessions που πραγματοποιούνται εκεί είναι μικρότερα από 5 δευτερόλεπτα.

Το τελευταίο στατιστικό είναι εξαιρετικά εντυπωσιακό. Σκέψου μόνο πως για να φτάσεις σε αυτό εδώ το σημείο του κειμένου, μπορεί να σου πήρε περισσότερο από 5 δευτερόλεπτα. Η πλειοψηφία των χρηστών του Plus μένουν εκεί για λιγότερο χρόνο.

Αν και δεν χρειάζονται στατιστικά. Είναι φανερό πως ελάχιστοι το χρησιμοποιούσαν. Και αυτό δεν είναι τυχαίο, ούτε η Google είχε ένα κακό προϊόν, ούτε δεν υπήρχαν features, καινοτομίες και έξυπνες ιδέες, ούτε έλειψαν οι απαραίτητες προωθητικές ενέργειες (με κάποιες από αυτές να ξεφεύγουν από τα όρια, όπως τότε που χρειαζόσουν λογαριασμό στο Plus για να σχολιάσεις στο Youtube).

Η εταιρεία δείχνει να σκέφτηκε πως η πίτα των κοινωνικών δικτύων είναι τόσο μεγάλη που αν κολλήσει το όνομα της σε ένα προϊόν αυτό αναπόφευκτα θα πετύχει. Ξεκίνησε λοιπόν με το Buzz, μια εφαρμογή που θύμιζε (σε εξαιρετικό βαθμό) τον τρόπο λειτουργίας του Twitter. Το είχε μάλιστα ενσωματώσει σε ένα εξαιρετικά επιτυχημένο προϊόν, το Gmail, ούτως ώστε να είναι βέβαιη πως κάποιος θα το χρησιμοποιήσει. Ξέρεις τι απέγινε το Buzz; Κυριολεκτικά, του τράβηξαν την πρίζα. Η συνέχεια έγινε με το Plus, το οποίο αποφάσισε να συνδέσει άρρηκτα με την ονομασία της. Ήταν μάλλον πολύ σίγουρη για την επικείμενη επιτυχία του. Ξέρεις τι θα απογίνει το Plus; Ξέρεις.

Γιατί όμως κανένα «εναλλακτικό» κοινωνικό δίκτυο δεν μπορεί να τα καταφέρει; Γιατί ο κόσμος χρειάζεται ένα κοινωνικό δίκτυο τύπου Facebook, ένα τύπου Twitter (καθώς έχει τελείως διαφορετικό στήσιμο από το Facebook, για αυτό και «έπιασε» – αν και τον τελευταίο καιρό «ψάχνεται» και αυτό) και άλλο ένα με διαφορετικές στοχεύσεις και τελείως διαφορετική λειτουργία (βλ. Linkedin). Αυτές είναι οι υπαρκτές ανάγκες της πλειοψηφίας.

Ένα «εναλλακτικό» κοινωνικό δίκτυο είναι καταδικασμένο να πέσει σε έναν φαύλο κύκλο από τον οποίο δεν υπάρχει διέξοδος: σε μια τεχνολογική αγορά στην οποία έχουν επικρατήσει λίγοι και συγκεκριμένοι, δεν θα καταφέρει ποτέ να έχει τους χρήστες που χρειάζεται (άλλο παράδειγμα, η αποτυχία οποιουδήποτε άλλου mobile OS στην αγορά των Android/iOS. Βλ. Windows Phone, Blackberry κτλ). Σε ένα κοινωνικό δίκτυο απαιτούνται διασυνδέσεις και φιλίες μεταξύ των χρηστών, οπότε κανείς δεν θα ενδιαφερθεί αν και οι φίλοι του δεν βρίσκονται σε αυτό. Για αυτό και λέγεται κοινωνικό δίκτυο.

Και επειδή οι φίλοι μου δεν ενδιαφέρονται, δεν ενδιαφέρομαι κι εγώ και πάει λέγοντας. Η αγορά (δυστυχώς, για θέματα ανταγωνισμού) δεν μπορεί να τεμαχιστεί σε πολλά κομμάτια και οι χρήστες δεν μπορούν να χρησιμοποιούν δέκα διαφορετικά δίκτυα που σχετίζονται άρρηκτα με την ύπαρξη μελών και φίλων, εκτός αν μιλάμε για κάτι πολύ εξειδικευμένο (ακόμη και το Plus θα στοχεύσει πλέον στους enterprise users).

Το πρόβλημα λοιπόν με το Google+ ήταν πως η εταιρεία προσπάθησε να μπει σε μια αγορά την οποία δεν είχε δημιουργήσει, «πατώντας» πάνω στα βήματα εκείνων που είχαν επικρατήσει και ελπίζοντας πως το όνομα της, η διασύνδεση με υπηρεσίες που χρησιμοποιεί όλη η υφήλιος και μερικά καινοτόμα χαρακτηριστικά θα ήταν αρκετά για να κερδίσουν τους χρήστες. Δυστυχώς, με κάποιους users να θεωρούν ακόμη και ότι internet = Facebook, κάτι τέτοιο είναι σχεδόν αδύνατο.

Υπάρχει όμως και μια ενδιαφέρουσα σύμπτωση μεταξύ του Buzz και του Google+. Το Buzz είχε αντιμετωπίσει πολλά θέματα ιδιωτικότητας. Λίγους μήνες πριν το οριστικό τέλος του και μετά από ομαδική αγωγή με αφορμή αθέμιτη χρήση δεδομένων του Gmail, η Google συμφώνησε να δημιουργήσει ένα ταμείο 8,5 εκατομμυρίων δολαρίων τα οποία θα υποστήριζε ομάδες που προωθούσαν την εκπαίδευση γύρω από θέματα ιδιωτικότητας. Παράλληλα, είχε έρθει σε διακανονισμό με την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ (FTC), λόγω του ότι «χρησιμοποίησε παραπλανητικές τακτικές και παραβίασε τις δικές της υποσχέσεις για προστασία της ιδιωτικής ζωής των καταναλωτών όταν ξεκίνησε το κοινωνικό δίκτυο της, το Buzz».

Προχθές, μαζί με την ανακοίνωση για τον επικείμενο τερματισμό λειτουργίας του Plus, μάθαμε και για ένα εξαιρετικά σοβαρό κενό ασφαλείας το οποίο είχε ανακαλυφθεί και διορθωθεί τον περασμένο Μάρτιο. Εντούτοις, η Google δεν είχε προχωρήσει τότε σε άμεση ενημέρωση επί του θέματος, με την Wall Street Journal να γνωστοποιεί το ζήτημα λίγες ώρες πριν την επίσημη ανακοίνωση και την παράλληλη προαναγγελία του τερματισμού λειτουργίας του Plus.

Σύμπτωση; Ίσως. Το σίγουρο όμως είναι πως η βόλτα της Google από την αγορά των κοινωνικών δικτύων είναι ταραχώδης και μάλλον αποτυχημένη. Το Buzz και το Plus ήταν δύο προϊόντα που προκάλεσαν αντιδράσεις και έφτασαν να γίνουν ανέκδοτο και ενόχληση, δείχνοντας πόσο δύσκολη είναι η αγορά των social networks.

Μια αγορά την οποία δεν μπορείς να κατακτήσεις απλώς κολλώντας ένα μαθηματικό σύμβολο δίπλα από το brand name σου.